Ngày Gió Lớn

Truyệnngắn: Phan Cung-Nghiệp 

(Tạpchí Chínhvăn, Bộmới, Số 1, Chủnhiệm Nguyễn Mạnh Côn, Sàigòn 1/1/1972)

 

LỜI GIỚITHIỆU: Mỗi truyện đều ít nhiều phảnánh tâmtrạng suynghĩ nào đó của một thờiđại, một lớp người. Có truyện sẽ còn được người của thờiđại khác đọc tới nếu những suynghĩ của thờiđại trước mình có những cáinhìn về đờisống và suytư giốngnhau. Giảdụ ta đặt câutruyện sauđây vào thờiđại ngàynay với nhânvật "tôi" đang ở Việtnam, một ngàynọ, có một ngườibạn từ xứngười về ghéthăm, rồi rađi.... Và đó là một ngày gió lớn... (vny2k)

Quang đi rồi, tôi chợt nghe lòng mình xaođộng lạ. Tôi imlặng lắngnghe. Từ một cuộcđời nào đó rất xaxôi, chợt về, chợt đi trong cõi thếgiới mênhmông, chậpchùng.. Tôi biết mình đang đứng trước nỗi daođộng kýức, tànbạo và mãnhliệt. Tôi tựnhủ, thôi hãy chấpnhận bìnhyên, hãy sống hiềnhoà ngoanngoãn. Trước cuộcđời, trước bao nỗi đớnđau mới; hãy chốitừ tấtcả bằng hai tay, và hãy tự làm mù hai mắt, hãy lặng điếc đôi tai, xem mọichuyện như cơngió lạ thoángqua. Mongmanh. Mơhồ và cuốicùng cảmnhận rằng tấtcả đều khôngcó hay khôngcòn hiệnhữu nữa. Một đời đã hết. Tànrụng như cánh lá thu bay. Một cuộcđời mới nở lớn sángrỡ trên đôitay, ngâyngất tựa một nụhoa mới chớm.

Nỗi nhớnhung thoảng chợt làm mình ngậmngùi, bângkhuâng và buồn manmác. Những ngày buồn nốitiếp đi qua, tôi mong đừng bị gợi lại chút dưâm nào. Dù Quang đã trởvề và đã rađi. Quang đã bấtchợt đi, tìnhcờ về, rồi lại bấtchợt đi. Quang mở lại một cánhcaửa đời tôi bấylâunay đã thấy xahút môngquạnh. Thuởđó đã xa. Đã mất. Một chiều ngồi nhìn vònắng vỡ trên cao, tôi chợt bànghoàng cảmthấy mình xalạ trước hưkhông. Đôilúc tôi cũng muốn làm một chuyến lặplại đờisống cũ, lâunay đã ủê rêumục, ẩmướt và phaimờ. Một chuyếnđi nốt quãngđời cònlại xótxa. Tôi bắtbuộc đời mình phải tiêu hết quãngđời cònlại bằng nhẫnnhục chờđợi, mộtcách êmđềm. Thật thắmthiết biếtbao nếu cuộctình vừa chớm dậy như những ngày xưa. Nhưng không. Giờ mình đã già cằncỗi, đang sống annghĩ giữa cõiđời không thực. Tôi muốn khóc. Thật vậy, đôikhi tôi muốn phávỡ hết những lềluật do chínhmình đặtra lâunay, để cắtđứt những vòngcản ngụctù, thoát thân tìmlại chốn đồinúi hoangliêu đầyrẫy những vếttích cũ hoangmê yêudấu.

Dù ngàyấy đã xa rồi, nhưng tôi khôngngờ giờ chợt sống mãnhliệt trong tôi. Tràntrề như nước vỡ đê. Tiếngchim bấtchợt vanglên giữa khu vườn làm tôi giậtmình mới biết rằng mình đang chờđợi.

Một ngày khác vừa nở lớn trên môi thơm ngọtngào và ngấtngất. Tôi cảmthấy lòng xaoxuyến. Muốn vui và buồn cùngvới gió, giữa cỏcây, giữa hiệntại không còn. Mùa thu vừa mới rớtxuống lòngđời nhènhẹ và chơivơi. Từng cánh gió lá uá tàntạ chết vàng. Và lúc nầy tôi mới biết lòngmình đã chếthéo từ lâu. Van đã đến trưa nay, sống êmái bên tìnhđời chìuchuộng. Rồi nàng bỏđi cùng mangtheo với nàng mộtchút gióheomay. Van khôngcó ởđây để nghe tôi nói dù là trong phútchốc bànghoàng.

Ngồi imlặng trong vành ghếbành, muốn nhắmmắt ngủquên đi trong một ngày thậtdài vôtình, không mongmuốn. Đốt cháysáng điếuthuốc trên môi, hút nhẹ dài, khoankhoái. Chiều tàn dần cạnh núiđồi xanh lặng, dưới dòngsông lặngcăm, imlìm như trong cõi người mê vắng. Nếu Quang đừng về thăm tôi thì cũng không đến nổi gì. Mọi sựdứtkhoát đã không còn liênlạc nhau như xưa, dứt hẳn mấttích trên ngàytháng với kẻ lưuvong.

Thỉnhthoảng. Một chút gió phớt qua. Một cánh lá rụngxuống. Một tianắng vỡvàng. Phútchốc trời đã hưkhông. Lối nhỏ chân quen và nucười vàng trên môi ai sángchói còn những âmhưởng tiếng ngâyngô. Lòng chết bấtchợt. Hồn sống rất ngờ. Tôi nhìnquanh cố nốitiếp côngviệc đời mình quenhơi nhàmchán, rồi bànghoàng tựhỏi một ngày đã hết thực rồi sao?

Gõ nhẹ những viênsõi dưới chân đất. Thứ âmthanh âmthầm khôngrõ khualên, nghe rất quen, laoxao qua từng lối vắng thìthào. Đâuđó một cáigì khôngcó tên đang thìthầm gọiréo nghe náonức xônxao. Từng bước giầy đi qua, một cõiđời mở lớn, một dĩvãng mùtăm, một cuộcđời chợt sáng. Và bấtchợt tôi thấy mình đang lắngnghe và chờđợi tiếng guốc của Van khua nhẹ trên lối sỏi. Ngày buồntênh lại hiệnra và tôi nghe mình muốn khóc.

Tôi thấy cõiđời không thực. Thực chẳngcòn và chẳngcóchi. Dù nghìn năm đờisống đã đi qua và baogiờ vẫn vậy, uhoài.

Thêm một cánh lá rụng. Mở mắt lớn nhìn ra. Tôi thấy tôi khôngcòn là tôi nữa. Chết lịm. Umê. Bên vòmcây đang vàng lá. Từng phiến đá mõng nhẹ mơhồ núp trong cõiđời quạnhmông, thoáng bấtchợt, thoáng hưkhông. Mưagió lớn đang nởrộ. Từng chòm hươngsứtrắng điểm trên vòm lá xanh, cúi mặt usầu. Tôi nói không thành lời, tôi rên không thành tiếng. Van và chuyếnxe đi trong sươngmù đang ngậplụt trínhớ tôi. Van đitheo bêncạnh đờisống tôi thoáng một niềmvui vuvơ muộn nở.

Ở lối nhỏ dẫn rangoài ngõ kia, Van quenthuộc với tiếng guốc chậm buồn xanhxao. Van loàxoà trên vầngtrán tóc baybay. Van vuivẻ trên môithơm náonức. Một nụcười nởra trong niềmthương quenthuộc hưhao. Vắng hết, mất hết như cõibuồn môngmênh côquạnh. Tôi nhớ chẳng rõ ngàynào mới quen, tôi lầntheo những bước đi âmthầm trên phốxá. Vạn là niềmvui chóiloà baola, nựcnồng trínhớ. Tôi trởvề sau chuyếnđi vạnkỷ, sau cơn hấphối thiênthu. Tôi annghỉ trong chốnđời tịchliêu và tưởngnhư sẽ được annghỉ, nhưng không! Thựctại không dễdàng dungthân tôi như trên thựctế đã chứngminh. Quang là những ngày cũ xônxao. Quang bướcđi đường nở lớn muôn lýtưởng vạnnăng, khảdĩ biếnđổi đ0ược hết cuộc làm người. Cuộc làm người đã qua, tôi đã già quá rồi, không còn lại những ngàyxưa chấtngất...

Ngồi với buổi chiều tà, dìm mình trong cơn mộngtưởng àoạt vỡbờ. Một cánh rừng thiênthu nởra trước mặt, không ýnghĩ nào xoá kịp hết hưkhông. Cănnhà vắng buồn nằm saulưng, câmlặng Tôi ngồi thở buồnphiền, có ý chờđợi Van đến nhưng phải đến một tìnhcờ. Rồi sốnglại quấnquít bên một thânthể nồngnàn, ngủvùi trong ngực nhỏ; Van không còn là nàng trong một đờisống khác. Tôi không có ýnghĩ là mình xalạ và lạclõng, vôvị. Tôi không còn tưởngtượng được vầngtrán Van thôngminh, đôimắt Van thămthẳm. Nàng mậpmờ như một thứ sương khô buổi sớm tinhmơ trong một ngày trong trínhớ đã bỏđi xa.

Càng lúc trớ nhớ cũ bỗng càng ùa về ngậpứ trong đầu. Tôi chánnản và mệtmỏi thựcsự. Hìnhnhư đã đếnlúc tôi phải buôngtay, bắtđầu lại một chuỗi sống mònhao chờđợi. Cùng mộtlúc trínhớ bỗng trôi lênhđênh trên mặtnước sống mềmmại dịuhiền. Trờiơi tôi muốn nhắmmắt.

Đêmtối. Một ngọnđènđiện màu bậtra, lẫn tiếng nhạc vangvang trong một góc quán. Những giọtnước càphê màu bắtđầu rụngxuống,lắngđọng và tịchmịch như một buổi chiều tàn. Quán nhỏ chân quen tôi đã đến nhiềulần nghethấy mình khôngcòn là mình vì biếtrằng mình sắp chết. Chết thựcsự. Tôi đứndậy đi nhanh raphố, cốgắng quên hết những điều đã đi qua; như trínhớ về Quang đã trởthành xalạ. Giờnầy Quang đang ở một thànhphố khác, đang xônxao trong cuộcsống có chọnlựa đó và nó đang tìmkiếm một niềmnui, mình sao buồn hoài khi lặngnhớ thếnầy. Không trởvề nhà, tôi cắmđầu bướcđi. Một lần ngừnglại, móc thuốc ra mồi thuốc hút; bậtdiêm che gió. Gió đã về từng cánh lớn mônglung trên tầng cây cao và tôi cảmthấy têlạnh trong da. Rầnrần trên từng thớthịt. Dãy phố và hàng câylá nghiêngngiêng tôi đi qua lậplại một cuộcsống thườngtrực nỗi bồihồi, rồi khi nhớlại còn cảmthấy ngấtngây. Thậtra tôi chẳng nghethấy điềugì hết như đã tưởng. Chỉ có tiếng động người chậmchạp xảyra quanhđây hờhững.

Ra sông, đứng trên thàncầu, nghe sóng vỗ dưới châncầu. Tôi bỗng muốn tựtử. Mặtnước đenngòm héohắt ánhđèn đang mở lớn, mở rộng, và đónchào. Tôi muốn gieo một đờisống đang hiệnhữu xuống dòngsông nầy, để gây được một tiếngđộng; mọisự đang có sẽ chìmsâu mấttích. Tôi mĩmcười mộtmình, đitiếp đoạnđường không định. Ýtưởng tựtử lởnvởn trong đầu bấylâu chợt dấylên một niềmvui tìnhcờ, không mơước mà chợtcó, mà chợt nhậndiện ra được rất dễdàng. Mọingười hãy dangxa, tránhxa đừng nên lảngvảng gần tôi, đừng đứng nghe tôi thở hấphối nuốitiếc ngậpngừng trước nỗi bângkhuâng và bànghoàng của cuộcđời.

Và mơhồ tôi khôngcòn thấy mình sống lại trên đời sống nầy nữa.

Van đã thựcsự dọn đến ở luôn với tôi trong những ngày gầnđây, vuisướng. Van đã thựcsự có cạnh tôi đêmngày, từng mỗi giâyphút nhỏ đi qua. Tôi và Van chìmđắm vào trong nỗi hânhoan mà cảhai chờđợi bấylâunay. Nếu ngồi trong khu vườn nhỏ, tôi và Van sẽ nghe những tiếng cười của đám họctrò congái tinhnghịch bênnhà vọngsang trêucợt. Tiếng cười họctrò đã làm tôi trẻ lại mấy tuổi, đủ để thắpsáng rựcrỡ nỗi hạnhphúc vôbờ, lantràn lên câylá, trên từng thớthịt ngonthơm. Vài cây hoasứ đã trổbông trắngxoá. Van bắtđầu có thúvui chămsóc chămsóc gìngiữ những hướngcảnh xungquanh và không muốn đánh mất nó như một lần vôtình đánhrơi kỷniệm dọc theo đoạnđường đời.

Buổichiều, Van pha hai ly trà nóng đặt trên bàn ngoài sânvườn. Nàng ngồi tựa đầu vào vai tôi thở đềuhoà, môi thoáng một nụcười thoảmãn hânhoan. Tôi không nghĩ rằng vầy là mình đã trọnđủ hạnhphúc cho những thángngày còn sótlại trong đời. Dấuvết buồnphiền tuy con lưulại những tàntích quanhđây, nhưng tôi không buồn đểý đến, cứ xem đó chỉ là một chấm ốđen trên nền giấy trắng. Cuộcđời xungquanh chẳngcòn gì đáng chúý nữa hết. Chimchóc khắpnơi tíutít đang bayvề nơi nầy, xônxao. Trên những tầng lá xanh trên cao, gió từng đợt rung nhẹ nhắcnhở rằng tôi đang sống trong một mùa thu chóiloà ánhsáng thiêngliêng và tuyệtdiệu.

Hiệntại từng ngày qua hãy còn có những buổichiều thườngxuyên hơn trên những giòngsông lặngim, xanhbiếc, tôi và Van chèoghe đi đến tận những bãi vắng, ghềnh non. Tôi đưa những máichèo buôngnhẹ. Mặtnước dưới kia tungtăng và laoxao gợn sóng. Những buổichiều nhưvậy chúngtôi chèoghe trên sông lặnglẽ nghe giólộng khôngcòn nỗi ámảnh về chuyến đivề của Quang hoặc cuộcsống của nó ở tận nơi chântrời xaxôi nàođó. Quang bâygiờ chỉ còn là một hìnhảnh mờnhạt trong đầuóc tôi. Tấtcả thoángchợt như một nỗi hưkhông vọngtưởng.

Van chừngnhư biếtrõ về đờisống tìnhcảm giấukín trong tôi, chonên nàng đã cố tránh nhắcnhở gì đến những kỷniệm đã cũxưa. Kỷniệm cũxưa đó mặcdù có đẹp và chưa phaimờ trên dấuvết đã inhằn trong trínhớ. Chẳnghạn như chuyếnxe hômnào tôi đicùng với Van, và bên nàng tôi đã tìm thấy một nỗi chìuđón vôbờ. Tôi đã sungsướng như bắtgặp được một niềmvui rõrệt sau nhiều lần theodõi. Vếttích cũ còn ránhránh chạyxuôi chạyngược trong đầu.

Đờisống gầncạnh thêm bênnhau là một đờisống giảndị nhưng phóngtúng. Tôi cảmthấy mình không cần phải tìmkiếm thêm cáigì khác nữa hết. Tấtcả bỗngchợt như một niềm vôvọng và hưtưởng, khôngthực. Van mongmuốn có một đứacon với tôi. Và nàng đã hàilòng. Cáitrứng đã gặp dược sựsống tôi giaotiếp nuôidương lầnlần bắtđầu đạpphá. Van cảmthấy yêntâm trong niềmvuisống trànngập một hạnhphúc vỡbờ. Nhìn Van, tôi nghethấy trong lòng mình một nỗi aoước nàođó mônglung và huyềnhoặc.

Có những đệm thử ngồi lại trong một quán càphê cũ, Van đã đốt cho tôi những điếuthuốc nồngnàn tìnhnghĩa. Từng giọt càphê đen rõgiọt, láchtách êmđềm nghe như từng giọt sượng đang rơirụng xuống mặthồ khua lên những âmthanh reovui rõreệt. Van imlặng lắngnghe. Tôi cũng inlặng lắngnghe. Bấtchợt từđấy những ngàycũ quamau lầnlượt hiệnvề trong trínhớ không hẹn không hò. Van đã cườinói luônmiệng và khi về nhà nàng đã thức suốt canhthâu. Còngì hạnhphúc hơnnữa đâu, phảikhông anh? Tôi cườicười. Thậtsự tôi cũng khônghẳn cảmthấy mình đang sống trọnvẹn như lòng mongmuốn. Dù Van có là một phần đời nhỏ như cái bóng quạnhliêu trong đêmtối. Tôi có nhìnthấy nó như cái bóng in trên vách từ những cửđộng lẻloi, một cái bóng không thể không nhìn hay lẫntránh, mà cái bóng đó chính là cái bóng Van rựcrỡ.

Mùa thu bắtđầu bằng những buổisáng mưa đổ mùmịt. Thứcdậy vào những ngày nghỉ dạy, thumình trong chăn mở cửasổ nhìn ra vườn sương mưa và những  cơn nắng nhỏ đầu ngày, tôi nghe âmvang một thứ nhạc của chim muôn. Từng điếuthuốc được thắp lên chuyền từ môi nầy sang môi kia nồngnàn như hơi hôn còn vướngvấp đâuđây. Đun nước sôi pha càphê, ngồi uống nhìnnhau không thốt một lời. Mắt cười. Môi cười. Phútchốc nỵcười hồnghào buổisớm đã nở lớn như tiếng chim reo. Cònlại suốt cả ngày nghỉ dạy, không biết làm gì, mà cũng chẳng muốn đi.  Cảhai cùng bằnglòng ômnhau ngủ suốtngày, làmtình hăngsay cốgắng để tạo riêng cho mỗingười một hươngmen hạnhphúc ngâyngất, đằmthắm khóquên.

x X x

Ghe bắtđầu lướt nhanh xuôi theo giòng nước. Van ngồi đầumui, tóc xoã bay, môi thoáng nở nụcười thầmkín. Hai tay thon hữnghờ đặt trên mái chèo khua nhẹ. Tôi nghethấy lòng vơi đi nỗi muộnsầu. Quang đi thực rồi, không về nữa. Nó đi biềnbiệt như tôi một thuở nào.

Nó đi không đểlại một chút gì khảdĩ gợinhớ trong tôi một niềm thânthuộc. Vào một buổichiều Quang về, tôi và Quang cùng đi trên chiếc ghemáy, Quang đã nói rất nhiều nhưng hìnhnhư nó cố không nhắc gì đến dĩvãng. Nhưng sao tôi nghenhớ lạlùng chuyếnđi bảytám năm về trước tưởngnhư đã phainhoà trong trínhớ. Cuốicùng, tôi đã không chịu nổi, tôi nhớ là mình đã thốtlên một câu nói tệhại vôcùng: "Tao sẽ đi! Tao cảmthấy tao chưathể dừng chân đứngyên lại một chỗ ngaybâygiờ được, có một cáigì dườngnhư đang thúc đảy trong tao." Tôi chỉ còn nhớ lúc bấygiờ Quang chỉ nhìn tôi lắcđầu nhènhẹ, nétmặt biểulộ sự khóhiểu. Nụcười của nó nhuốm chút muộnphiền và kiêuhãnh riêngtư. Sauđó vài ngày, Quang đã đi. Quang cốtình chốibỏ, tôi ở lại trôngngóng nhìn theo.

Quang rađi âmthầm. Tôi chợt bỗngdưng cảmthấy mình như đang sống trong một nỗi chờđợi đang thườngtrực bủavây tôi. Chuyến Quang về thăm tôi lần nầy đã vôtình gây trong tôi những gợn sóng âmba của kýức và kỷniệm.

Nhìn Van imlặng tôi thấy xótxa và ngậmngùi. Tôi muốn nói với Van vài điều nhưng lòng ngậpngừng không vội dứtkhoát. Hai người lặnglờ trong nỗi buồnchán như giòngsông mênhmông đã cuốntrôi đi một tìnhyêu nhỏbé vừa mới chớmnở. Chẳngbiết Van có nhậnra điềugì đó đang sốnglại mãnhliệt trong tôi. Tôi chắclà không. Cólẽ Van chẳng nhậnra được điềugì hết. Tôi nghĩ vậy.

Tôi và Van chèo ghe ngược về chỗ cũ. Ghe lướt chậmcạp băngqua câycầutreo thấp. Van ngồi hútthuốc trước đầugió nhảkhói mơmàng. Quang thấy ngàynào cũng vậy. Tôi chợtbỗng muốn hét to lên như để tanthán nỗisầu. Quang nơi xaxôi kia làmsao nghethấy được?

Thỉnhthoảng tôi nhìn Van và thấy nàng nhìn tôi mĩmcười mộtcách vôtưlự. Tôi cốgắng tỏ ra thảnnhiên, cố tạora trên gương mặt mình một nétvẻ bìnhthường. Van bầtchợt đôikhi cũng để lộ một nét buồnbuồn. Nỗibuồn mangmang baophủ lấy cảhai, như cơngió phớtnhẹ qua, như nỗi tịchliêu vắnglạnh vôcùng trên con sông vắng. Bấtgiác tôi bậtcười không rõ tiếng trên môi.

Lúc tôi đưa Van rời dòngsông, thấpthoáng tôi thấy buổisáng cháy trên đó nỗi rựcrỡ môngmênh. Nửa như lạlùng, nửa như thânthiện. Nắngvàng trắngxoá lấplánh trên mặt sông vóngvánh chợtnhiên làm lòng tôi rộnràng vuilên. Khi quaynhìn lại Van, tôi bỗngchợt lại thấy lòng mình chùng xuống. Và Van dườngnhư không nhậnthấy được điều nầy.

Đưa Van về dạy lại hai giờ cuối, tôi theo lốicũ quay trởlại nhà. Van có nói trưanay nàng sẽ về lại, sẽ nấu bữaăntrưa. Tôi bật cưới khan mộtcách lạnhlùng.

Về tới nhà, tôi thu mình trong phòng ngủ quên đi được một giấc ngắn, lúc trởdậy tôi nghe đầúoc mình thanhthản đôichút. Nằm thumình trong chăn, nhìn ra ngoài buổitrưa nắng rỡ ngoài khungcửasổ nhảy lunglinh trên những cánh lá khô. Tôi vơ lấy một điếuthuốc mồi hút hữnghờ. Khi nhìnquanh cănphòng tôi cảmthấy lòngmình lại rayrức buồnbã khôncùng.

Bên ngoài phòng vang kẻ lên một tiếng động nhỏ. Tôi nghe tiếng guốc khua đi từ ngoài vườn trở vào hànhlang, rồi dừnglại trước cửa phòng. Cánhcửa sịch mở. Một khuônmặt quen hiệnra, nhìn vào cười. Rồi tiếng cánh cửa phòng đónglại.  Và một thânthể ấm quen nằmxuống bêncạnh mình.

Van bảo tôi dậy thayđồ đi rồi ăncơm. Van nói là nàng có mua mộtít gàquay mangvề và một càmen cơmtrắng. Tôi mĩmcười imlặng hữnghờ vòngtay ngang lưng Van, không cảmgiác gì hết. Tôi thấy lòng mình lạnhnhạt, buồnchán với một tâmtrạng lữnglơ. Van ôm xiết lấy tôi và không hiềusao nàng bỗngchợt runlên nhưng một chú chim nhỏ đang bị ướt. Tôi đẩy nhẹ tay nàng ra khỏi người mìnà nói rằng anh xinlỗi, khôngthể chìu em được. Đôimắt Van quaynhìn nơi khác và hìnhnhư nàng muốn khóc.

Tôi cười khankhan trong cuốnghọng không rõ tiếng. Van núp mặt nàng trên ngực tôi. Tôi cúi xuống nhìn đôi bờvai nàng, nhìn thấy lànda trắng trong làn áo mõng rung lên. Tôi nghe chấtngất trong lòng một nỗi ngậmngùi khótả. Tôi chẳng biết phải nói gì với Van bâygiờ. Lần nầy thìthôi. Ấmthầm tôi nghe đâuđó một ýnghĩ vướnglên trong đầu vậtvờ như sợi khóithuốc mongmanh. Tôi thởdài chánngán.

Sauđó. Tôi và Van dùng cơm luông trong cănphòng rộng. Van loayhoay với soong canh đặt trên chiếc bếp dầulửa nhỏ. Dáng nàng cúixuống cầncụi như dáng của một người vợ hiền tôinghiệp. Tôi ngồi imlặng chắptay dưới cằm, cùichỏ tựa trên bàn, nhìn bângquơ khắp cănphòng với trínão rỗngkhông. Tôi nhìn những mónđồ vật trong phòng với vài ýniệm lẫnquất không rõrệt. Một nỗi quenthuộc như giường màn chănchiếu, như nệmchăn đàmấm dànhcho hai thânxác đầmấm cuốngquít nhau.

Hai tấmthânchìmsâu vào cơn nửa mê nửa tỉnh, nửa hấphối trong niềm rạorực thầntiên.

Van quenthuộc như hơithở tôi hằngngày, như khói thuốc thơm toảngát. Van mỗingày bêncạnh tôi như một người vợ hiền đảmđang, thương chồng. Tôi suynghĩ vậy nhưng thựcsự tôi cũng chẳng biết mình có nên chấpnhận một cuộcsống thựcsự nhưvậy không. Tuy không có gì ràngbuộc nhưng trong tôi dườngnhư vẫncòn một cáigì chưa hàilòng cholắm. Tôi muốn thayđổi cuộcsống hiệntại của mình. Có một cáigì quenthuộc trong ky?1c, như niềm xaolãng đã bị bỏquên lâungày giờđây bấtchợt vừa tìmthấy lại được. Và trong lúc nầy đầu tôi không còn hìnhbóng Quang ámảnh tôi nữa, Cólẽ nhờđó tôi được yênthân hơn đôichút.

Ýtưởng chánđời trong buổi chiềutà hômnào như đã bayxa. Cơnsóng gợn của quákhứ đã lặngim. Dĩvãng giờ đã nhạtphai. Trínhớ giàcỗi đã rũ rêuxanh mònmõi. Thầntrí tôi chợtbỗng lên cơn têmê tộtđộ. Một nỗi sungsướng ngấtlịm mà tôi đang tậnhưởng với Van sẽ có ở mãi với tôi đây không? Van ơi, Van đừng chớ xarời anh. Van có nghe thấy một niềm hạnhphúc tràntrề trong tim như anh đang cảmthấy không? Chắcchắn là có, phải không Van? Hẳn đã có từlâu như nàng đã mongmuốn từlâu. Nếu có khinào đấy Van cảmthấy nỗi hạnhphúc nầy xin Van chợ vôivàng thụ hưởng. Hãy từtừ mà vui dù phải vui trong một nỗi khổđau. Từng nỗ hạnhphúc đơncôi thấmđọng vào cuộcđời haiđứa, cũng chiuchắt như một nỗi đắngcay, nó lenlén trong từng thớ thịt quen hơi.

Niềm hạnhphúc mà trời đã ban cho đủ để tạo một nụcười trên đôimôi héohắt. Nó sẽ thắpsáng lên trong tôi một niềmvui khônnguôi tolớn, rựcrỡ, và xônxao.

Suốt bữa cơm ăn với Van, tôi đã cười luôn miệng. Cólẽ điều nầy chắc đã làm Van ngạcnhiên lắm. Nàng ngỡngàng nhìn tôi với cái nhìn lạlùng, với ánhmắt rựclên từ một nỗi hấphối chìuđón cũkỹ giờ đang trànùa về trong tôi như cơn gió lớn mùathu. Cơm như nghẹn nửachừng nuốt không trôi. Nước mắt nghẹnngào. Niềmvui mongmanh và chuaxót. Suốt bữacơm tuy vậy tôi không nói gì, chỉ imlặng chờ Van lêntiếng.

Van cúixuống, máitóc rũ một bên trên vầngtrán rộng. Đôi má nàng hồnghào như đôimá thuởnào khi tôi mới quen nàng. Đôimôi rỡràng đónchờ tianắng sớm. Van nhaicơm nhỏnhẹ như một đứa bé hiềnngoan. Tôi saysưa đắmnhìn. Nỗi thắmthiết bấylâu chìmngập vô tămtích chốn nào giờ chợt về laoxao như một cơn gió lớn. Nỗibuỗn vôdanh trong tôi tự dưng biến mất. Lòng ngậpngừng với một niềmvui mơhồ. Những ngóntay búpmăng thontrắng và hữnghờ trên đôiđủa bỗng runrun ngậpngừng.

Tôi chămchú nhìn và mĩmcười. Tôi nhớ năm nào khi tôi mới gặp Van trên chiếc xeđò trởvề lại thànhphố nầy, tôi thấy Van nhỏbé và đẹp lạlùng. Tôi có cảmtưởng nhữ đã yêu nàng ngay giâyphút banđầu và như đã yêu từ lâu rồi. Cuộcsống từđó bắtđến sang một nỗibuồn không trọnvẹn. Vôtình Van đã đivào đờisống tôi mộtcách lặnglẽ trongkhi tôi chưa kịp nhậnthứcra được điều gì khảdĩ được xem là gầngũi nhưvậy nhờvào những biếntrạng tâmlý xảyra vềsau trong đời tôi như một cuộc sắpđặt tìnhcờ. Lúc bấygiờ tôi đã có ýđịnh về sống annghĩ vĩnhviễn trong một thànhphố biển thânyêu quenthuộc từ thuở ấuthời, như một chắpnối của khúccuối của một địnhmệnh. Lúcấy tôi đã thựcsự bắttay từgiã Quang và để nó sống cuộcđời bênđó. Quang đã sống trong lýtưởng đammê của nó.

Bữacơm tàn. Tôi nói với Van là chiều nay mình nghỉ dạy, và haiđứa cùng yêunhau. Anh cần Van, anh yeu Van. Hìnhnhư Van đã khóc. Tiếng khóc không thành tiếng vỡ trên đoimôi ngoanhiền của nàng cho tôi thấy được nàng đang ngụplặn trong một nỗi hạnhphúc vôbờ. Và mơhô tôi thoáng thấy nụcười chợt sángrỡ trên môi nàng mộtcách thoảmãn. Thếlà sắp tànđi một cơn mộngtưởng. Nó sẽ tàn như ngọn nắng bênngoài khung cửasổ đang xuống thấp dần ngoàikia.

Một buổitrưa. Người phátthơ đi ngang traocho tôi một láthơ từ một thànhphố lạ gởi đến. Thư của Quang! Lúc tôi đọc thư Quang, không có ai bêncạnh tôi lúcđó. Tôi chợt bànghoàng như vừa tỉnhdây từ một nỗi quenthuộc tìnhthân lâungày chợt sốngdậy trong tôi.

Thư Quang đến đã đánhthức dây trong tôi một cuộcsống cũ đã tànphai. Tuy Quang không có lý gì bảo tôi phải thếnầythếnọ, nhưng chợtdưng tôi cảmthấy buồnlòng với nỗi hạnhphúc vaymượn đang có trong đờisống. Tuy cuộcsống hằngngày hiệntại không phải là một sự đoạđày cựchình gì, nhưng mơhồ tôi thấy lời réogọi bỏ đi xa chợt vùng dậy. Tôi bấtchợt cảmthấy nơichốn xaxôi kia là chỗđến — tôi bỗng có ýđịnh thạmdự vào đờisống mới. Tôi chỉ mới có ýtưởng nhưvây nhưng thựcsự chưahẳn là đã có một dưđịnh nào dứtkhoát. Vì thựcsự tôi chẳng biết phải toantính rasao cho những đónmời của một đờisống mới. Không trùtrừ nhưng mongmuốn. Rồi tôi bỗngthấy mình xalạ hẳn trước một ngày đời.

Tôi giấunhẹm bức thư nầy không cho Van biết, nhưng trong lòng lại rất longhĩ xaxôi. Van dườngnhư đọc thấy sựviệc nầy trên mắt môi tôi. Nàng không hỏi gì và chỉ imlặng chờ nghe, không biểulộ một vẻ gì hết. Tôi nhìn Van và nghe trong lòng mình dângdân lên một niềm chuaxót đắngcay.

Chiếc bụng Van càng ngày càng lớn. Đêm ngủ tôi thử đặt nhẹ cánhtay lên bụng nàng và nghe đứanhỏ đang đạp đạp trong ấy. Tôi cảmthấy ngậmngùi trước một suytính mangmang. Quang đã mở rộng cánh cửa lớn cho tôi vào hoà hoànhập với cuộcđời. Một đờisống nào đấy tuy náonhiệt, nhưng rồi tấtcả ai cũng biết là sẽ đivề với hưkhông.

Cuộcđời nầy sẽ trởthành một cơnbão lớn trong lòng bàntay, se dấyđộng ồnào như một hồi giólộng thinhkhông. Tấtcả những kỷniệm sống xaxưa imlắng đã chìm dần theo dòng nước lũ của cuộcđời. Giốngnhư tôi đã lén Van vất xuống đấy một nỗi đuổixô, tìmkiếm và chờđợi. Hằngngày tôi phải sống bêncạnh Van với những lặplại thânyêu, sao nghe dầndà nhạtnhẽo. Trong mọi toanliệu những ngày sống bên Van bỗng trởvề rựcrỡ.

Đêm đangngủ, nhiềukhi thứcdây tôi trởra ngoài vườn ngồi mộtmình hútthuốc. Sương cókhi làm ướtđẫm hết đôivai. Thầntrí tôi lắmlúc dậtdờ bấtđịnh. Tôi muốn thử làm một chuyếnđi để xem những thayđổi nào xưa đó với Quang có còn có gì kháclạ hơn không. Rồi một ngày nàođó tôi sẽ lại trởvề như một lần trởvề đã tìnhcờ gặp Van trên chiếc xeđò năm cũ.

Một buổisáng tinhmơ, trời còn sương phủ. Khi Van còn đang ngủ thở mộtcách hiềnhoà với nụcười thoáng trên môi ghi nhiều mộngtưởng. Tôi chỉ khoát vội chiếc áolen nhạt xanh và một ít tiền lộphí cho một chuyếnđi không chuẩnbị và báo trước với Van.

Đêmqua tôi đã viết một láthư dài cho Van và khi nàng đi ngang qua nhìn đọc mộtcách vôtình nhưng không nhậnra gì hết. Tôi thấy mình bấtnhẫn quá. Dùsao cũng phải nên nói vớinhau một vài lời trước khi rađi, để Van bớt nỗi đắngcay khi Van không còn gặp tôi nữa. Với nỗi ámảnh nầy, tôi vội nônnả đánhthức Van dậy. Nàng mở mắt nhìn tôi nhạcnhiên nhưng không nói gì. Tôi lẳnglặng tránh ánh mắt nàng và nói mộtcách bìnhthản:

— Em tiếptục ngủ đi, anh bướcra ngoài phố một chút rồi về.

Hìnhnhư Van gậtđầu, rồi nàng nhắm mắt ngủ tiếp. Mơhồ một nụcười thoáng nở trên môi nàng.

 

Phan Cung-Nghiệp

Quinhơn 16/10/71